Τα λοιμώδη νοσήματα έχουν κατά καιρούς πλήξει την ανθρωπότητα με αποτέλεσμα μεγάλες οικονομικό-πολιτικές και κοινωνικές ανακατατάξεις. Μολονότι, η ανάπτυξη εμβολίων, θεραπειών και διαδικασιών επιτήρησης κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα οδήγησε στην αντιμετώπισή τους, σήμερα νέες ή/και επανα-αναδυόμενες λοιμώξεις εξαπλώνονται ιδιαίτερα γρήγορα ως αποτέλεσμα των νέων τρόπων ζωής, της ανθεκτικότητας των μικροοργανισμών στα αντιβιοτικά, των επιπτώσεων της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, των μεταναστευτικών ροών και της κλιματικής αλλαγής. Στα προβλήματα δημόσιας υγείας του σήμερα, προστίθενται ο καρκίνος, ο διαβήτης, τα καρδιαγγειακά, τα αυτοάνοσα και τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα. Το ΕΙΠ διαχρονικά έχει συμβάλλει σημαντικά στη βιοϊατρική έρευνα των λοιμωδών, αυτοάνοσων και νευροεκφυλιστικών νοσημάτων. Μέσω της προτυποποίησης των ανθρώπινων ασθενειών και της χρήσης τεχνολογιών αιχμής, επιχειρεί να αντιμετωπίσει τα σύγχρονα προβλήματα που αναδύονται, όπως η κλινική ετερογένεια των νοσημάτων, η θεραπευτική στόχευση, οι επιδράσεις του γενετικού υποβάθρου κ.λπ. Για την καλύτερη διαχείριση και αντιμετώπιση αυτών των νοσημάτων στην παρούσα πράξη μελετώνται αφενός μικροοργανισμοί και λοιμώξεις που αποτελούν απειλή για τη δημόσια υγεία, αφετέρου αυτοάνοσα και νευροεκφυλιστικά νοσήματα που παρουσιάζουν έξαρση τα τελευταία χρόνια. Για την υλοποίησή της εφαρμόζονται ή/και αναπτύσσονται νέα πειραματικά πρότυπα των ασθενειών και μεθοδολογίες με σκοπό τη διαλεύκανση των μηχανισμών παθογένειας, τη μελέτη της δράσης των παθογόνων μικροβίων και τη μελέτη της άμυνας του οργανισμού, με σκοπό την αξιολόγηση καινοτόμων θεραπευτικών/προστατευτικών παραγόντων ή προσεγγίσεων. Με την παρούσα πράξη (i) δημιουργούνται πάνω από 20 νέες θέσεις εργασίας και εκπαίδευσης, (ii) παράγεται νέα γνώση, η οποία διαχέεται στην ερευνητική και ακαδημαϊκή κοινότητα και (iii) προκύπτουν προϊόντα μεταφραστικής έρευνας με ενδεχόμενη αξιοποίηση στο πλαίσιο της έξυπνης εξειδίκευσης. Η πράξη συμβάλλει στην επίτευξη ερευνητικής αριστείας αλλά και στην ενδυνάμωση της προάσπισης της δημόσιας υγείας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.