
ΕΘΝΙΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ
Προγράμματα Εθνικών Υποδομών
Αυτή τη στιγμή στις Ερευνητικές Υποδομές του ΕΙΠ υλοποιούνται 4 Eθνικά προγράμματα Υποδομών. Ο εξοπλισμός των Ερευνητικών Υποδομών του ΕΙΠ είναι διαθέσιμος προς χρήση από επιστήμονες εκτός του Ινστιτούτου. Το προσωπικό των Ερευνητικών υποδομών παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε χρήστες του εξοπλισμού των υποδομών που περιγράφονται κατωτέρω (Κάντε κλικ τον τίτλο που θέλετε να δείτε).
Ελληνική Ερευνητική Υποδομή για την Aπεικόνιση και Παρακολούθηση Θεμελιωδών Διεργασιών στη Βιολογία και την Ιατρική (BIOIMAGING–GR)
BIOIMAGING.GR
Το Υποέργο “Bioimaging-GR-EIΠ” αποτελεί μέρος της Πράξης «Ελληνική Ερευνητική Υποδομή για την Aπεικόνιση και Παρακολούθηση Θεμελιωδών Διεργασιών στη Βιολογία και την Ιατρική (BIOIMAGING–GR)» με κωδικό ΟΠΣ (MIS 5002755) που εντάσσεται στη Δράση «Ενίσχυση Υποδομών Έρευνας και Καινοτομίας» και χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης).
Το συνολικό έργο BIOIMAGING-GR αποσκοπεί στη δημιουργία μιας “Εικονικής” τεχνολογικής πλατφόρμας προηγμένης απεικόνισης, ανοιχτή στην ερευνητική κοινότητα, συνενώνοντας και δικτυώνοντας τις τεχνολογικές υποδομές, ερευνητικές δυνατότητες και υπηρεσίες λήψης και ανάλυσης εικόνας των μεγαλύτερων Μονάδων Απεικόνισης της Ελλάδας. Στόχος του συγκεκριμένου Υποέργου είναι η συνέχιση και ενίσχυση των ήδη παρεχόμενων υπηρεσιών της Μονάδας Οπτικής Μικροσκοπίας (ΜΟΜ) του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ (ΕΙΠ) προς μεγαλύτερο αριθμό χρηστών α) με τη στελέχωση της μονάδας με 3 ακόμα νέους επιστήμονες και β) την αναβάθμιση / επέκταση του υπάρχοντος εξοπλισμού της μονάδας προς την κατεύθυνση της ζωντανής απεικόνισης και γ) την ανάπτυξη νέων, προηγμένων ερευνητικών πρωτόκολλων ζωντανής απεικόνισης όπως παρατήρηση ταχέων διαδικασιών σε κύτταρα, πολυπαραμετρική ανάλυση πολλαπλών δειγμάτων και απεικόνιση δυναμικών διεργασιών σε ζωντανά πειραματόζωα. Παράλληλα στόχος του έργου αποτελεί η προσφορά υπηρεσιών απεικόνισης και ανάλυσης ψηφιακής εικόνας/video σε τεχνολογικές προσεγγίσεις αιχμής που έχουν ήδη αναπτυχθεί ή πρόκειται στα πλαίσια του έργου να αναπτυχθούν στην ΜΟΜ του ΕΙΠ, καθώς και διάχυση των ερευνητικών / τεχνολογικών εξελίξεων στην ζωντανή απεικόνιση με διοργάνωση workshops και επιστημονικών ημερίδων.
Πράξη «ELI - LASERLAB Europe Synergy, HiPER & IPERION-CH.gr» HELLAS CH (MIS 5002735)
Οι ερευνητικές υποδομές HiPER, ELI και LASERLAB Europe και IPERION-CH.gr ενωμένες πλέον ως (HELLAS-CH) αποτελούν μια διεπιστημονική Εθνική Ερευνητική Υποδομή (ΕΕΥ) που θα επιτρέψει την πρόσβαση σε προηγμένες τεχνολογικά πειραματικές υποδομές που υποστηρίζουν την έρευνα στην περιοχή των Laser και των εφαρμογών αυτής. Η Ερευνητική Υποδομή HELLAS-CH φιλοξενείται στο ΙΤΕ, στο Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ», με Επιστημονικό Υπεύθυνο έργου τον Δρ. Δημήτριο Χαραλαμπίδη. Η κοινοπραξία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις βιοϊατρικές εφαρμογές της χρήσης της ακτινοβολίας αυτής.
Η συμμετοχή του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ (ΕΙΠ) αφορά α) στην διερεύνηση και ανάπτυξη εφαρμογών της ως άνω ΕΕΥ, στο πεδίο της βιοϊατρικής έρευνας. Το εργαστήριο Μελέτης Φλεγμονής και το Τμήμα Ζωικών Προτύπων Βιοϊατρικής Έρευνας θα χρησιμοποιήσει την υποδομή της Σχολής Εφαρμοσμένων Επιστημών του τμήματος Ηλεκτρονικών του ΤΕΙ Κρήτης, μέλους της κοινοπραξίας με σκοπό τη μελέτη βιοδεικτών φλεγμονής κατά την επίδραση των ακτινοβολιών laser που χρησιμοποιούνται για θεραπευτικούς σκοπούς σε βιολογικό υλικό, και β) στην συμβολή στην ανάπτυξη του Κανονισμού Λειτουργίας της ΕΕΥ, του Οργανωτικού της σχήματος και στον σχεδιασμό πρόσβασης των χρηστών, που αποτελούν παραδοτέα του έργου.
Συγχρηματοδοτούμενο από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση
INSPIRED: The National Research Infrastructure on Integrated Structural Biology, Drug Screening Efforts and Drug target functional characterization

INSPIRED, will offer a complete set of platforms (techniques) for the integrated Structural Biology research process comprising sample preparation, biophysical characterization, structural analysis, functional analysis & pharmacogenomics.
Joint Research Activities (JRAs) will be carried out, with the aim to deliver solutions to academic and industrial users, driven by the national/regional needs for innovative services and products.
INSPIRED consists of a dynamic infrastructure of complementary core centers of excellence.
HPI Node: devoted to research of Infectious Diseases, Immunology and Neurobiology
HPI is devoted to research of Infectious Diseases, Immunology and Neurobiology. It is also heavily involved in Public Health Services where research efforts focus mainly on the development of novel diagnostic and therapeutic strategies for human applications. In particular, HPI participates in INSPIRED with the following infrastructure:
- Protein sample preparation (Soluble expression and purification)
- Biophysical characterization
- Structural analysis
- In silico analysis and drug design
We have created the basis for synergies to exploit the expertise of the interdepartmental individual scientific groups* establishing a local scientific core capable to provide the know-how for high-level research.
The basic infrastructure is currently available. More specifically, the existing facilities are:
For protein sample preparation
- Heterologous expression of soluble/membrane proteins in bacterial, yeast (Pichia pastoris), protozoan (Leishmania tarentolae), insect & mammalian cell systems
- Phage display technology & chain-shuffling technologiesthat focuses on developing high specific monoclonal antibodies or peptides for research, diagnostic and therapeutic use (unique in Greece)
- Recombinant viruses and viral transduction systems
- Large-scale production of soluble and membrane proteins expressed in yeast and bacteria cells in the HPI fermenter unit Downstream processing of the expressed recombinant proteins, protein purification (affinity, size exclusion or ion exchange chromatography).
For protein characterization
- Size, mass, polydispersity of purified proteins (assessed by DLS) before crystallization trials
- Functional characterization
For structural analysis
- Protein crystallization (crystallization robot) & 3D structure determination
- Modelling and simulation of biological macromolecules.
* Depts. and Labs:
- of Immunology: Lab. of Molecular Biology & Immunobiotechnology (Dr Avgi Mamalaki)
Lab. of Immunology (Dr. K. Lazaridis) - of Neurobiology: Lab. ofMolecular Neurobiology & Immunology (Dr Voula Zisimopoulou)
- of Microbiology: Lab. of Bacteriology (Dr Vivi Miriagou, Dr Stathis Kotsakis)
Lab. of Molecular Virology (Dr Rania Georgopoulou)
Lab. of Molecular Ιntracellular Parasitism (Dr Haralabia Boleti)
Selected Publications that support INSPIRED
- Mamalaki, A., Trakas, N., Tzartos, S. Bacterial expression of a single-chain Fv fragment which efficiently protects the acetylcholine receptor against antigenic modulation caused by myasthenic antibodies. European Journal of Immunology, 23:1831845, 1993.
- Tzartos, SJ, Tsantili, P., Papanastasiou, D., Mamalaki, A. Construction of single-chain Fv fragments of anti-MIR monoclonal antibodies. Annals of the New York Academy of Science, 841:475-7, 1998.
- Tsantili, P., Tzartos S. and Mamalaki, A. High affinity scFv antibody fragments protecting the human nicotinic acetylcholine receptor. Journal of Neuroimmunology, 94:15-27, 1999.
- Papanastasiou, D., Mamalaki, A., Eliopoulos, E., Poulas, K., Liolitsas, C. and Tzartos, S. Construction and characterization of a humanized single chain Fv antibody fragment against the main immunogenic region of the acetylcholine receptor. Journal of Neuroimmunology, 94:182-195, 1999. (Corresponding authors: A. Mamalaki and S. Tzartos)
- Tsouloufis, T., Mamalaki, A., Remoundos, M., Tzartos, S.J. Reconstitution of conformationally dependent epitopes of the N-terminal extracellular domain of human muscle AChR α subunit expressed in E.coli: implications for myasthenia gravis therapeutic approaches. International Immunology, 12(9):1255-1265, 2000.
- Kontou, Μ., Leonidas, D.D., Vatzaki, E.H., Acharya, K. R., Mamalaki, A., Oikonomakos, N.G. and Tzartos, S.J. The crystal structure of a Fab fragment of a rat monoclonal antibody against the main immunogenic region of the human muscle acetylcholine receptor. European Journal of Biochemistry, 267(8):2389-2397, 2000.
- Kleinjung, J., Petit, M.C., Orlewski, P., Mamalaki, A., Tzartos, S., Tsikaris, V., Daitsiotis-Sakarellos, M., Sakarellos, C., Marraud, M. and Cung, M.T. The Third-Dimensional Structure of the Complex between an Fv Antibody Fragment and an Analog of the Main Immunogenic Region of the Acetylcholine Receptor: A Combined Two-Dimensional NMR, Homology and Molecular Modeling Approach. Biopolymers, 53(2):113-28, 2000.
- Psaridi, L., Mamalaki, A., Remoundos M., and Tzartos, S. Expression of soluble ligand- and antibody-binding extracellular domain of human muscle acetylcholine receptor alpha subunit in yeast Pichia pastoris. Role of glycosylation in alpha -bungarotoxin binding. J Biol Chem. 277, 30, 26980-26986, 2002.
- Mamalaki A., Gritzapis AD, Kretsovali Α., Belimezi Μ., Papamatheajis J., Perez S., Papamichail M and Baxevanis C. In vitro and in vivo antitumor activity of a mouse CTL hybridoma expressing chimeric receptors bearing the single chain Fv from HER-2/neu- specific antibody and the γ-chain from Fc(ε) RI. Cancer Immunol. Immunoth. 52(8):513-22, 2003.
- Gritzapis A., Mamalaki A, Kretsovali Α., Papamatheajis J., Belimezi Μ, Perez S., Baxevanis C. and Papamichail M. Redirecting mouse T hybridoma against human breast and ovarian carcinomas: in vivo activity against HER-2/neu expressing cancer cells. Br J Cancer, 88(8):1292-300, 2003.
- Psaridi-Linardaki, L., Mamalaki, A., and Tzartos, S. Future therapeutic strategies in autoimmune Myasthenia Gravis. Annals of the New York Academy of Science, 998: 539-548, 2003.
- Avramopoulou, A. Mamalaki and S. Tzartos. Soluble oligomeric and ligand-binding extracellular domain of human neuronal alpha7 acetylcholine receptor expressed in the yeast Pichia pastoris: Replacement of the hydrophobic Cys-loop by the hydrophilic loop of ACh-binding protein enhances protein solubility. J. Biol. Chemistry 279(37):38287-38293, 2004.
- Psaridi-Linardaki, A. Mamalaki, N. Trakas and S. J. Tzartos. Specific immunoadsorption of the autoantibodies from myasthenic patients using the extracellular domain of the human muscle acetylcholine receptor alpha-subunit. Development of an antigen-specific therapeutic strategy. Journal of Neuroimmunology 159(1-2):183-91, 2005.
- Ε. Fostieri, Socrates J. Tzartos, Sonia Berrih-Aknin, David Beeson, and Avgi Mamalaki. Isolation of potent human Fab fragments against a novel highly immunogenic region on human muscle acetylcholine receptor which protect the receptor from myasthenic autoantibodies. Eur J Immunol. 35(2):632-43, 2005.
- Evdokia Protopapadakis, Anna Kokla, Socrates J. Tzartos and Avgi Mamalaki. Isolation and characterization of human anti-acetylcholine receptor monoclonal antibodies from transgenic mice expressing human immunoglobulin loci. Eur J Immunol. 35(6):1960-8, 2005.
- Belimezi, D. Papanastassiou, E. Merkouri, C. Baxevanis and A. Mamalaki Growth inhibition of breast cancer cell lines overexpressing Her2/neu by a novel internalized fully human Fab antibody fragment. Cancer Immunol Immunother. 55: 1091-1099, 2006.
- Tsitoura, U. Georgopoulou and P. Mavromara (2006). HSV-1 based amplicon vectors as an alternative system for the expression of functional HCV proteins Curr Gene Ther 6(3): 393-398 (REVIEW).
- Kostelidou K, Trakas N, Zouridakis M, Bitzopoulou K, Sotiriadis A, Gavra I & Tzartos SJ (2006)Expression and characterisation of soluble forms of the extracellular domains of the β, γ and ε subunits of the human muscle acetylcholine receptor. FEBS Journal 273, 3557-3568
- Zouridakis M, Kostelidou K, Sotiriadis A, Stergiou C, Eliopoulos E, Poulas K & Tzartos SJ (2007)Circular dichroism studies of extracellular domains of human nicotinic acetylcholine receptors provide aninsight into their structure. International Journal of Biological Macromolecules 41(4):423-9
- Zouridakis M, Zisimopoulou P, Eliopoulos E, Jacobson L, Poulas K & Tzartos SJ (2007)Recombinant extracellular domains of human neuronal nicotinic receptors. Preliminary studies on mutant forms for the improvement of solubility. Neurophysiology 39 (4/5) 302-306
- Tsitoura, U. Georgopoulou, S. Petres, A. Varaklioti, A. Karafoulidou, D. Vagena, C. Politis and P. Mavromara (2007). Evidence for cellular uptake of recombinant hepatitis C virus non-enveloped capsid-like particles FEBS Lett 581(21): 4049-4057.
- Kouvatsis, R. Argnani, E. Tsitoura, M. Arsenakis, U. Georgopoulou, P. Mavromara and R.Manservigi (2007). Characterization of herpes simplex virus type 1 recombinants that express and incorporate high levels of HCV E2-gC chimeric proteins Virus Res.123(1):40-49.
- Nianiou, K. Kalantidis, P. Madesis, U Georgopoulou, P.Mavromara and A. Tsaftaris (2008). Expression of an HCV core antigen coding gene in tobacco (N. tabacum L.) Prep Biochem Biotechnol 38(4): 411-421.
- Katsarou, E. Serti, P. Tsitoura ,A. Lavdas ,A. Varaklioti ,A. Pickl-Herk ,D. Blaas ,D. Oz-Arslan, R. Zhu, P.Hinterdoefer, P. Mavromara, U. Georgopoulou (2009). Green-Fluorescent protein-tagged HCV non-enveloped capsid like particles: Development of a new tool for tracking HCV core uptake. Biochimie 91(7):903-915.
- Madesis, P.; Osathanunkul, M.; Georgopoulou, U.; Gisby, MF; Mudd, EA; Nianiou, I; Tsitoura, P; Mavromara, P; Tsaftaris, A; Day, A (2010). A hepatitis C virus core polypeptide expressed in chloroplasts detects anti-core antibodies in infected human sera. Journal of Biotechnology, 145 (4), 377-386.
- Koliaraki, M. Marinou, M. Samiotaki, G. Panayotou, K. Pantopoulos, A. Mamalaki Iron regulatory and bactericidal properties of human recombinant hepcidin expressed in Pichia pastoris. Biochimie 90(5):726-35, 2008.
- Koliaraki V, Marinou M, Vassilakopoulos TP, Vavourakis E,Tsochatzis E, Pangalis GA, Papatheodoridis G, Stamoulakatou A, Swinkels D, PapanikolaouG, Mamalaki A. A novel immunological assay for hepcidin quantification in human serum. PLoS One. 2009;4(2):e4581.
- Alexios Dimitriadis, Chrysanthi Gontinou, Constantin N. Baxevanis and Avgi Mamalaki The mannosylated extracellular domain of Her2/neu produced in P. pastoris induces protective antitumor immunity..BMC cancer, 2009 Oct 30;9:386
- Zouridakis M, Zisimopoulou P, Eliopoulos E, Poulas K & Tzartos SJ (2009) Design and expression of human α7 nicotinic acetylcholine receptor extracellular domain mutants with enhanced solubility and ligand-binding properties Biochim Biophys Acta1794(2):355-66 doi: 10.1016/j.bbapap.2008.11.002
- Kotsakis SD, Papagiannitsis CC, Tzelepi E, Tzouvelekis LS, Miriagou V. Extended-spectrum properties of CMY-30, a Val211Gly mutant of CMY-2 cephalosporinase. Antimicrobial Agents and Chemotherapy 2009, 53:3520-3.
- Kotsakis SD, Miriagou V, Tzelepi E, Tzouvelekis LS. Comparative biochemical and computational study of the role of naturally occurring mutations at Ambler’s positions 104 and 170 in GES β-lactamases. Antimicrobial Agents and Chemotherapy 2010, 54:4864-71
- Stefan Gattenlohner, Hannah Jörißen, Michael Huhn, Angela C. Vincent, David Beeson, S. Tzartos, Avgi Mamalaki, Benjamin Etschmann, Hans-Konrad Müller-Hermelink, Eva Koscielniak, Stefan Barth and Alexander Marx. A Human Recombinant Autoantibody-based Immunotoxin Specific for the Fetal Acetylcholine Receptor Inhibits Rhabdomyosarcoma Growth in vitro and in a Murine Transplantation Model. Journal of Biomedicine and Biotechnology, 2010:187621
- Sidera K, El Hamidieh A, Mamalaki A, Patsavoudi E. The 4C5 cell-impermeable anti-HSP90 antibody with anti-cancer activity, is composed of a single light chain dimer. PLoS One. 2011;6(9):e23906.
- Stergiou, Ch., Zisimopoulou, P., and Tzartos, S.J. (2011).Expression of water-soluble, ligand-binding concatameric extracellular domains of the human neuronal nicotinic receptor alpha4 and beta2 subunits in the yeast pichia pastoris. J. Biol. Chem. 286: 8884-92.
- Papagiannitsis CC, Kotsakis SD, Petinaki E, Vatopoulos AC, Tzelepi E, Miriagou V, Tzouvelekis LS. Characterization of metallo-β-lactamase VIM-27, an A57S mutant of VIM-1 associated with Klebsiella pneumoniae ST147. Antimicrobial Agents and Chemotherapy 2011,55:3570-2.
- Kotsakis SD, Tzouvelekis LS, Petinaki E, Tzelepi E, Miriagou V. Effects of the Val211Gly substitution on molecular dynamics of CMY-2 cephalosporinase: implications on hydrolysis of expanded-spectrum cephalosporins. Proteins 2011, 79:3180-92.
- Kotsakis SD, Tzouvelekis LS, Zerva L, Liakopoulos A, Petinaki E. Staphylococcus lugdunensis strain with a modified PBP1A/1B expressing resistance to β-lactams. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 2012 31(2):169-172.
- Niarchos A, Zouridakis M, Douris V, Georgostathi A, Kalamida D, Sotiriadis A, Poulas K, Iatrou K, Tzartos SJ(2013) Expression of a highly antigenic and native-like folded extracellular domain of the human α1 subunit of muscle nicotinic acetylcholine receptor, suitable for use in antigen specific therapies for Myasthenia Gravis. PLoS One 2013 Dec 20;8(12) doi: 10.1371/journal.pone.0084791
- Kotsakis SD, Caselli E, Tzouvelekis LS, Petinaki E, Prati F, Miriagou V. (2013) Interactions of oximino-substituted boronic acids and β-lactams with the CMY-2-derived extended-spectrum cephalosporinases CMY-30 and CMY-42. Antimicrobial Agents &Chemotherapy; 57(2): 968-76.
- Papadimitropoulou A, Mamalaki A. The glycosylated IgII extracellular domain of EMMPRIN is implicated in the induction of MMP-2. Mol Cell Biochem. 2013 Jul;379 (1-2):107-13.
- Lazaridis, K., Zisimopoulou, P., Giastas, P., Bitzopoulou, K., Evangelakou, P., Sideri, A., Tzartos, S.J. Expression of human AChR extracellular domain mutants with improved characteristics (2014) International Journal of Biological Macromolecules, 63, pp. 210-217. DOI: 10.1016/j.ijbiomac.2013.11.003
- Zouridakis M, Giastas P, Zarkadas E, Chroni-Tzartou D, Bregestovski P & Tzartos SJ (2014) Crystal structures of free and antagonist-bound states of human α9 nicotinic receptor extracellular domain. Nature Struct Mol Biol. doi: 10.1038/nsmb.2900
- Kouvatsos N, Niarchos A, Zisimopoulou P, Eliopoulos E, Poulas K, and Tzartos(2014) Purification and functional characterization of a truncated human α4β2
- Kotsakis SD, Miriagou V, Vetouli EE, Bozavoutoglou E, Lebessi E, Tzelepi E, Tzouvelekis LS. (2015) Increased hydrolysis 1 of oximino-β-lactams by CMY-107, aTyr199Cys mutant of CMY-2 produced by Escherichia coli. Antimicrobial Agents & Chemotherapy; 59(12): 7894-8.
- Azam L, Papakyriakou A, Zouridakis M, Giastas P, Tzartos SJ & McIntosh JM (2015) Molecular interaction of α-conotoxin RgIA with the rat α9 nAChR. Mol Pharm doi: 10.1124/mol.114.096511
- Arnaouteli, S., Giastas, P., Andreou, A., Tzanodaskalaki, M., Aldridge, C., Tzartos, S.J., Vollmer, W., Eliopoulos, E., Bouriotis, V. Two putative polysaccharide deacetylases are required for osmotic stability and cell shape maintenance in Bacillus anthracis (2015) Journal of Biological Chemistry, 290 (21), pp. 13465-13478. DOI: 10.1074/jbc.M115.640029
- Lykhmus O, Koval L, Pastuhova D, Zouridakis M,Tzartos S, Komisarenko S, Skok M (2016) The role of carbohydrate component of recombinant α7 nicotinic acetylcholine receptor extracellular domain in its immunogenicity and functional effects of resulting antibodies. Immunobiology doi: 10.1016/j.imbio.2016.07.012
- Kouvatsos, N., Giastas, P., Chroni-Tzartou, D., Poulopoulou, C., Tzartos, S.J. Crystal structure of a human neuronal nAChR extracellular domain in pentameric assembly: Ligand-bound α2 homopentamer (2016) Proc. Natl. Acad. Sci., USA, 113 (34), pp. 9635-9640. DOI: 10.1073/pnas.1602619113
- Giastas P, Zouridakis M& Tzartos SJ¶ (2017) Understanding structure-function relationships of the human neuronal acetylcholine receptor: insights from the first crystal structures of neuronal subunits. Br J Pharmacol. doi: 10.1111/bph.13838
- Ivanova II, Mihaylova NM, Manoylov IK, Makatsori D, Lolov S, Nikolova MH, Mamalaki A, Prechl J, Tchorbanov AI. Targeting of Influenza Viral Epitopes to Antigen-Presenting Cells by Genetically Engineered Chimeric Molecules in a Humanized NOD SCID Gamma Transfer Model. Hum Gene Ther. 2018 Sep;29(9):1056-1070.
- Andreou, A., Giastas, P., Christoforides, E., Eliopoulos, E.E. Structural and evolutionary insights within the polysaccharide deacetylase gene family of bacillus anthracis and bacillus cereus (2018) Genes, 9 (8), art. no. 386, DOI: 10.3390/genes9080386
- Giastas, P., Andreou, A., Papakyriakou, A., Koutsioulis, D., Balomenou, S., Tzartos, S.J., Bouriotis, V., Eliopoulos, E.E. Structures of the Peptidoglycan N-Acetylglucosamine Deacetylase Bc1974 and Its Complexes with Zinc Metalloenzyme Inhibitors (2018) Biochemistry, 57 (5), pp. 753-763 DOI:10.1021/acs.biochem.7b00919
- Kryukova, E.V., Ivanov, I.A., Lebedev, D.S., Spirova, E.N., Egorova, N.S., Zouridakis, M.,et al. (2018). Orthosteric and/or Allosteric Binding of alpha-Conotoxins to Nicotinic Acetylcholine Receptors and Their Models. Mar Drugs 16(12). doi: 10.3390/md16120460.
- Doukas A., Karena E, Papakostas K, Papadaki A., Tziouvara O. Xingi E., Frillingos S., Boleti H.“Heterologous expression of the mammalian sodium-nucleobase transporter rSNBT1 in Leishmania tarentolae (under revision).
KΡΗΠΙΣ ΙΙ
Πράξη «Λοιμώδη, αυτοάνοσα και νευροεκφυλιστικά νοσήματα: μελέτη παθογενετικών μηχανισμών και ανάπτυξη διαγνωστικών, προγνωστικών και θεραπευτικών προσεγγίσεων» με κωδικό ΟΠΣ (MIS) 5002486

2014-2020 EΡΕΥΝΩ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ

ΔΡΑΣΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΜΒΕΛΕΙΑΣ: «ΕΡΕΥΝΩ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ»
Η ηπατιδίνη, κεντρικός ρυθμιστής της ομοιοστασίας του σιδήρου, ως βιοδείκτης διάγνωσης και μέσο εξατομικευμένης θεραπείας.
Οι κύριοι στόχοι του έργου συνοψίζονται ως εξής: α. Παραγωγή εμπορικά διαθέσιμου διαγνωστικού κιτ για τον προσδιορισμό της ηπατιδίνης, χρησιμοποιώντας το ανασυνδυασμένο πεπτίδιο Hep25 (αντί του Hep25-His) και μονοκλωνικά αντισώματα ειδικά για την ηπατιδίνη-25, την ενεργή μορφή της ορμόνης. β. Κλωνοποίηση, δομικός χαρακτηρισμός και πνευματική κατοχύρωση των μονοκλωνικών αντισωμάτων. γ. Αξιολόγηση του κιτ προσδιορισμού ηπατιδίνης σε σύγκριση με άλλα εμπορικά διαθέσιμα, ανάλυση μεγάλου αριθμού δειγμάτων μαρτύρων και καθορισμός αυστηρών ορίων αναφοράς ανά ηλικία και φύλο στον Ελληνικό πληθυσμό. δ. Προσδιορισμός της διαγνωστικής και προγνωστικής αξίας της μέτρησης ηπατιδίνης σε ασθενείς με διαταραχές ομοιόστασης του σιδήρου, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, φλεγμονώδεις παθήσεις, αυτoάνοσες νόσους και λοιμώξεις από μικροοργανισμούς, με στόχο την ανάπτυξη και αξιολόγηση εξατομικευμένων θεραπευτικών προσεγγίσεων με βάση τον σίδηρο ή την ηπατιδίνη και τη αποφυγή καθυστερήσεων ή περιττών/επιβλαβών θεραπειών. ε. Διερεύνηση χορήγησης αγωνιστών ή ανταγωνιστών της ηπατιδίνης ως μέσο αντιμετώπισης σοβαρών λοιμώξεων σε πειραματικό ζωικό μοντέλο.
Π.Ι.Ν.Δ.Ο.Σ.: Πρωτοποριακοί Ιχνηλάτες ως Νέοι Δείκτες Ορισμού Συστημάτων «Ελεύθερης Βοσκής»
Πρωτοποριακοί Ιχνηλάτες ως Νέοι Δείκτες Ορισμού Συστημάτων «Ελεύθερης Βοσκής»
ΑΚΡΩΝΥΜΙΟ: Π.Ι.Ν.Δ.Ο.Σ.
ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΡΓΟΥ Τ1ΕΔΚ-03939
MIS 5030605
Στο έργο συμμετέχουν το Εργαστήριο Βιοχημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (Π.Ι.), ο Αγροτικός Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων (Α.Π.Σ.Ι.) «Η ΠΙΝΔΟΣ», και το Εργαστήριο Ανοσολογίας του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ (ΕΙΠ). Οι φορείς εκπονούν από κοινού μία βιομηχανική έρευνα ευρείας κλίμακας, στόχοι της οποίας είναι:
α) η ανάπτυξη μεθόδων, μηχανισμών και εργαλείων εξακρίβωσης της γνησιότητας της εκτροφής ελευθέρας βοσκής κοτόπουλων και προστασίας των καταναλωτών από απάτη ή νοθεία σε τρόφιμα υψηλής προστιθέμενης αξίας καθώς και β) η δημιουργία μιας καινοτόμας διατροφικής μεθόδου εκτροφής κοτόπουλου, μοναδικής σε εθνικό επίπεδο, οδηγώντας σε αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας και σε παραγωγή υψηλής αξίας τελικών προϊόντων με εξαγωγική βαρύτητα.
Η συμβολή του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ αφορά στον έλεγχο ποιότητας στα κοτόπουλα ελεύθερης βοσκής με τις μετρήσεις τόσο των επιπέδων πεπτιδίου της τροπονίνης – Τ σε μυϊκό εκχύλισμα όσο και του λόγου των επιπέδων των φυσικών αντισωμάτων τάξης IgM/IgG στον ορό.
Η ανάδειξη και βελτίωση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των ελληνικών προϊόντων της πρωτογενούς παραγωγής μέσω καινοτόμων διεργασιών, αποτελεί σημαντική πρωτοβουλία για την ανάπτυξη της καινοτόμου επιχειρηματικότητας στο τομέα της Αγροδιατροφής, και είναι σύμφωνη με τις προτεραιότητες του RIS3 της Περιφέρειας Ηπείρου.
NeuroMarkers: Βιοδείκτες σε αυτοάνοσα νευρολογικά νοσήματα
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
ΤΙΤΛΟΣ: Βιοδείκτες σε αυτοάνοσα νευρολογικά νοσήματα
ΑΚΡΩΝΥΜΙΟ: NeuroMarkers
ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΡΓΟΥ Τ1ΕΔΚ-05024
MIS 5031816
ΦΟΡΕΙΣ:
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΑΣΤΕΡ
ΤΖΑΡΤΟΣ ΝΕΥΡΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ
Το NeuroMarkers στοχεύει στην ανάπτυξη νέων διαγνωστικών δοκιμασιών όπου νέα αντισώματα έναντι νευρονικών νικοτινικών υποδοχέων της ακετυλοχολίνης (nAChRs) θα χρησιμοποιούνται ως βιοδείκτες για την παρακολούθηση νευροανοσολογικών παθήσεων.
Οι nAChRs διακρίνονται σε μυϊκούς και νευρικούς. Ο μυϊκός βρίσκεται στη νευρομυϊκή σύναψη και μετατρέπει τις νευρικές ώσεις σε μυϊκές συσπάσεις. Είναι το κύριο αντιγόνο στην αυτοάνοση νόσο μυασθένεια (myasthenia gravis, MG) όπου τα αντισώματα καταστρέφουν τους nAChRs. Οι νευρονικοί nAChRs διακρίνονται σε πολλούς υπότυπους και είναι ευρέως κατανεμημένοι στο νευρικό σύστημα και σε αρκετούς μη-νευρικούς ιστούς. Ρυθμίζουν τη νευρωνική διεγερσιμότητα μέσω νευροδιαβιβαστών. H απώλεια ή δυσλειτουργία νευρονικών nAChRs, σχετίζεται με πολλές νευρολογικές και νευροψυχιατρικές ασθένειες, όπως Parkinson, Alzheimer, αυτισμό, σχιζοφρένεια κ.α.
Πρόσφατα, αυτοαντισώματα έναντι άλλων συναπτικών υποδοχέων, συνδέθηκαν με την πρόκληση συμπτωμάτων που συνθέτουν ένα φάσμα εκδηλώσεων, χαρακτηριστικό της αυτοάνοσης εγκεφαλίτιδας και συναφών συνδρόμων (autoimmune encephalitis and related syndromes, AES). Η AES είναι η αιτία του >20% των περιπτώσεων εγκεφαλίτιδας. Ωστόσο, πολλοί AES ασθενείς είναι οροαρνητικοί για τα γνωστά αντισώματα, καθιστώντας αναγκαία την ταυτοποίηση νέων αντισωμάτων για την έγκαιρη διάγνωση, σωστή θεραπεία και πρόγνωση.
Οι νευρονικοί nAChRs αποτελούν υποψήφια αυτοαντιγόνα στην AES, καθώς είναι σημαντικοί στη διανευρωνική επικοινωνία στον εγκέφαλο, ενώ γενετικές μεταλλάξεις τους έχουν συνδεθεί με τα βασικά συμπτώματα της AES. Κύριο ρόλο στην AES παίζει ο ιππόκαμπος, καθώς είναι βασικό τμήμα του μεταιχμιακού συστήματος, στον οποίο συχνά παρατηρούνται βλάβες κατά την εμφάνιση της ασθένειας, αλλά και η πλειονότητα των γνωστών αντιγόνων της AES εκφράζονται στην περιοχή αυτή. Είναι ενδιαφέρον, ότι στον ιππόκαμπο εκφράζονται και αρκετές υπομονάδες του νευρονικού nAChR.
Επιπλέον, αρκετοί μυασθενείς έχουν πρόσθετα νευρολογικά συμπτώματα, τα οποία είναι παρόμοια με αυτά της AES και μπορεί να οφείλονται στην διασταυρούμενη αντίδραση των αντισωμάτων του μυϊκού nAChR με νευρονικούς nAChRs ή στην παραγωγή ειδικών αντισωμάτων μετά από epitope spreading.
Με βάση την εμπειρία μας στους nAChRs, στην ταυτοποίηση νέων αυτοαντιγόνων, στην ανάπτυξη διαγνωστικών δοκιμασιών και σε ενθαρρυντικά προκαταρκτικά πειράματα, θα διερευνήσουμε τους νευρονικούς nAChRs ως αυτοαντιγόνα σε οροαρνητικούς ασθενείς με πιθανή AES.
Στα πλαίσια του έργου NeuroMarkers, προτείνουμε:
- Παραγωγή των nAChR-αυτοαντιγόνων
- Έλεγχο της παθογονικότητας των αυτοαντισωμάτων
- Ανάπτυξη ευαίσθητων τεχνικών ανίχνευσης νέων nAChR αντισωμάτων
- Αναζήτηση αυτοαντισωμάτων έναντι των νευρονικών nAChRs σε AES και MG ασθενείς
- Συσχέτιση των νέων αντισωμάτων με κλινικά συμπτώματα και παρακολούθηση της AES
Ο χαρακτηρισμός νέων βιοδεικτών και η ανάπτυξη νέων διαγνωστικών θα μειώσει το ποσοστό των ασθενών με εγκεφαλίτιδα άγνωστης αιτιολογίας και θα συμβάλλει στη σωστή παρακολούθηση και έγκαιρη ανοσοθεραπεία, στη μείωση της θνησιμότητας και του κόστους νοσηλείας. Μακροπρόθεσμα, η γνώση του μηχανισμού δράσης των ειδικών αντισωμάτων θα διευκολύνει την ανάπτυξη ειδικών θεραπευτικών προσεγγίσεων.
Ανάπτυξη PCR μικροσυστοιχίας για τον προσδιορισμό γονιδιακών μεταβολών που σχετίζονται με την ανθεκτικότητα του λαβρακιού έναντι της ιογενούς νευρικής νέκρωσης από b-nodavirus, με δυνατότητα εμπορικής αξιοποίησης NGS/ PCR Array (MIS 5010925)

Το Έργο θα υλοποιηθεί υπό το συντονισμό του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με τη σύμπραξη τριών φορέων που δραστηριοποιούνται σε συμπληρωματικούς τομείς, όπως είναι οι επιστήμες της ιχθυοπαθολογίας, ανοσολογίας, μοριακής βιολογίας και βιολογίας συστημάτων, και επιστημών που εμπλέκονται σε προγράμματα γενετικής βελτίωσης ιχθύων, την ανάπτυξη προϊόντων και την εμπορική αξιοποίησή τους, καθώς και την προώθηση προϊόντων διαμέσου εγχώριας και εξαγωγικής δραστηριότητας. Τα προϊόντα του Έργου αποτελούν καινοτόμα τεχνολογικά επιτεύγματα υψηλού ενδιαφέροντος για τη διεθνή επιστημονική και παραγωγική κοινότητα, καθώς σκοπός του έργου είναι η παραγωγή μοριακού εργαλείου για τον προσδιορισμό του ανοσολογικού προφίλ ανθεκτικών ιχθύων αλλά και για το συστηματικό έλεγχο ιχθυδίων εκτροφής, την επιλογή γεννητόρων ή τις πωλήσεις ιχθυδίων πιστοποιημένων για ανθεκτικότητα στη VNN. Επίσης, δημιουργούνται τέσσερις νέες θέσεις εργασίας, δύο θέσεις για επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης (ΕΙΠ) και δύο θέσεις οι οποίες προσφέρουν τη δυνατότητα εκπαίδευσης σε νέους επιστήμονες (Παν. Αιγαίου), ενισχύοντας το ακαδημαϊκό και επαγγελματικό τους προφίλ.
Ανάπτυξη πεπτιδικών νανοεμβολίων κατά της λεϊσμανίασης NanoVacLeish (MIS 5031816)


Το Έργο θα υλοποιηθεί υπό τον συντονισμό του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ με τη σύμπραξη τριών φορέων που δραστηριοποιούνται σε συμπληρωματικές επιστήμες, όπως είναι οι επιστήμες κατασκευής νανοϋλικών, παρασιτολογίας, μοριακής βιολογίας και ανοσολογίας, και επιστημών που εμπλέκονται στην προάσπιση της δημόσιας υγείας υπό την έννοια της «Ενιαίας Υγείας», την ανάπτυξη προϊόντων και την εμπορική αξιοποίησή τους, καθώς και την προώθηση προϊόντων διαμέσου εγχώριας και εξαγωγικής δραστηριότητας. Τα προϊόντα του Έργου αποτελούν καινοτόμα τεχνολογικά επιτεύγματα υψηλού ενδιαφέροντος για τη διεθνή επιστημονική και παραγωγική κοινότητα καθώς πέραν της συμβολής τους στην προσπάθεια κατασκευής ενός εμβολίου κατά της λεϊσμανίασης, αναδεικνύουν νέα εμβολιαστικά πρότυπα και μπορούν να βρουν εφαρμογή και σε άλλα λοιμώδη νοσήματα που οφείλονται, επίσης, σε ενδοκυτταρικά παθογόνα ή στον καρκίνο. Η επιτυχής ολοκλήρωση του Έργου μπορεί να εμπλουτίσει το product pipeline της επιχείρησης με νέο υποψήφιο προϊόν. Επίσης, δημιουργούνται 5 νέες θέσεις εργασίας (3 ΕΙΠ, 2 ΕΚΕΤΑ), οι οποίες προσφέρουν εκπαίδευση υψηλής εξειδίκευσης σε νέους επιστήμονες και με αυτό τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα ενίσχυσης του ακαδημαϊκού και επαγγελματικού τους προφίλ.
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ - ΚΥΚΛΟΣ Β

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ – ΚΥΚΛΟΣ Β
«Μελέτη ανθρώπινων φυσικών μονοκλωνικών αντισωμάτων με ικανότητα κυτταροδιείσδυσης ως μοντέλο στοχευμένης και συνδυαστικής αντικαρκινικής θεραπείας» (MIS 5050638)

H μελέτη συνίσταται στη χρήση ανθρώπινων φυσικών αυτοαντισωμάτων (Natural Autoantibodies/NAbs) με ικανότητα κυτταροδιείσδυσης σε κύτταρα μεταστατικού καρκίνου του μαστού, τριπλά αρνητικού όσον αφορά τους ορμονικούς υποδοχείς ER, PR και HER-2 και συνεπώς, πολύ δύσκολα ιάσιμου. Τα NAbs, παρουσιάζουν βασικό πλεονέκτημα έναντι των εμπορικών αντισωμάτων (τα οποία είναι «επαγώμενα», δηλαδή παράγονται μετά από υπερανοσοποίηση) καθότι είναι φυσικά προϊόντα, που βρίσκονται ήδη στον οργανισμό και παρουσιάζουν ξεχωριστές ιδιότητες, όπως πολυδραστικότητα έναντι ποικίλων, εαυτών και μη, αντιγόνων, καθώς και ευεργετική δράση στην ανοσορρύθμιση και ομοιόσταση.
Φυσικά ανθρώπινα κυτταροδιεισδυτικά αντισώματα (polyreactive cell-penetrating antibodies/pCPAbs), μελετήθηκαν για πρώτη φορά στο εργαστήριο Ανοσολογίας, στο φαρμακευτικό σκεύασμα ενδοφλέβιας ανοσοσφαιρίνης (IVIg) και στους ορούς ασθενών με πολλαπλό μυέλωμα (Multiple Myeloma-MM), που φέρουν μονοκλωνική ανοσοσφαιρίνη (mIg) τάξης G, με βάση προηγούμενη γνώση ότι οι mIg είναι προϊόντα λεμφοκυτταρικών κλώνων, που υπό φυσιολογικές συνθήκες παράγουν NAbs. Προκαταρκτικά πειράματα έδειξαν ότι μερικές από τις mIg παρουσίαζαν πολυδραστικότητα και ενδιαφέρουσες βιολογικές δράσεις, όπως κυτταροδιείσδυση, αναχαίτιση μετανάστευσης και επαγωγή απόπτωσης σε καρκινικά κύτταρα.
Με βάση τα παραπάνω ευρήματα, στην παρούσα μελέτη θα πραγματοποιηθεί έλεγχος μεγάλου αριθμού (>100) ορών από ασθενείς με ΜΜ με mIg τάξης G στα κύτταρα μεταστατικού καρκίνου του μαστού ΜDΑ-ΜΒ-231 ως προς α) την κυτταροδιεισδυτική τους ικανότητα, β) την ικανότητα αναγνώρισης κομβικών μορίων στην καρκινογένεση και στη μετάσταση, και συγκεκριμένα τις πρωτεΐνες HSP90, VEGF και ακτίνη, γ) την επίδραση στον πολλαπλασιασμό, την απόπτωση και τη μετανάστευση των κυττάρων αυτών, και δ) την επίδραση στην αγγειογένεση από ενδοθηλιακά κύτταρα HUVEC. Επιπλέον, σε συνεργασία με το Τμήμα Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών, τα επιλεγμένα (δραστικά) μονοκλωνικά IgG NAbs θα συζευχθούν με φθορίζοντα νανοσωματίδια χρυσού, φορτωμένα με το αντικαρκινικό φάρμακο paclitaxel, με στόχο την αξιοποίησή τους ως εργαλεία ενδοκυττάριας μεταφοράς αντικαρκινικών ουσιών για την συνδυαστική αντικαρκινική δράση αντισώματος και χημειοθεραπευτικού παράγοντα.
Συμπερασματικά, η παρούσα μελέτη, ανοίγει νέους ορίζοντες στην εύρεση συνδυαστικών αντικαρκινικών εργαλείων που να είναι αποτελεσματικά και χωρίς παρενέργειες για τον ανθρώπινο οργανισμό.
«Kυτταρικoί διαμεσολαβητές που τροποποιούν την επίκτητη ανοσιακή απόκριση κατά την HCV λοίμωξη» (MIS 5050621)

Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι:
Πρώτον η απομόνωση και ο χαρακτηρισμός εξωσωμάτων από οροθετικά δείγματα επιλεγμένων ασθενών με χρόνια HCV λοίμωξη και η παράλληλη διερεύνηση σε αυτά του περιεχομένου τους σε ανοσοκατασταλτικούς παράγοντες.
Δεύτερον, η απομόνωση περιφερικών μονοπύρηνων κυττάρων του αίματος (peripheral blood mononuclear cells – PBMCs) από τους αντίστοιχους ασθενείς και o έλεγχος της διαφοροποίησης των Τ-λεμφοκυττάρων με παράλληλη συσχέτιση του περιεχομένου των εξωσωμάτων τους με τα στάδια της ηπατικής νόσου αλλά και τους ιικούς γονότυπους.
Συγκεκριμένα: Η πρόταση αυτή στοχεύει να απαντήσει στο παρακάτω ερωτήματα:
1) Είναι τα εξωσωμικά miRNAs και οι ανοσοκατασταλτικοί παράγοντες PD–L1, TGF-β, IL-10 διαμεσολαβητές της ανοσοαπόκρισης στην ΗCV λοίμωξη, συμβάλλοντας έτσι στην εξέλιξη και έκβαση της ηπατικής νόσου;
2) Πως συσχετίζονται τα παραπάνω μόρια με τη διαφοροποίηση των Τ κυτταρικών πληθυσμών.
3) Ποιος είναι ο ρόλος του γονοτύπου ή του βαθμού ίνωσης στην ανοσιακή απάντηση και στους μηχανισμούς που την επηρεάζουν.
Ερευνητικά έργα παρόμοια με το προτεινόμενο δεν εκτελούνται στην Ελλάδα. Όλα τα παραπάνω ερωτήματα πέραν του ερευνητικού ενδιαφέροντος, θα αποτελέσουν δυνητικούς στόχους για ανάπτυξη καινοτόμων προγνωστικών δεικτών εξέλιξης της ηπατικής νόσου, καθώς και θεραπευτικών προσεγγίσεων.
ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΑΞΗΣ Κωδ. ΟΠΣ: MIS:5048983 In vitro μελέτη της αντικαρκινικής δράσης πολυφαινολών Ελληνικού ελαιόλαδου

Μέλη του προγράμματος:
Ακαδημαϊκός Σύμβουλος: Δρ Χαραλαμπία Μπολέτη, Κύρια Ερευνήτρια Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ |
Mεταδιδακτορικός συνεργάτης: Δρ Πετρίνα Κουμαριανού, Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ |
Aναπληρωτής Ακαδημαϊκός Σύμβουλος: Καθ. Προκόπης Μαγιάτης, Φαρμακευτική Σχολή ΕΚΠΑ |
Yποψήφια διδάκτωρ: Κατερίνα Παπακωνσταντίνου, Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ και Φαρμακευτική Σχολή ΕΚΠΑ. |
Εισαγωγικά σχόλια
Η κατανάλωση ελαιόλαδου έχει συσχετιστεί με την πρόληψη πολλών τύπων καρκίνων όπως
του παχέος εντέρου, του μαστού και του δέρματος. Ποικίλοι μηχανισμοί αντικαρκινικής
δράσης του παρθένου ελαιόλαδου έχουν προσδιοριστεί και κυρίως έχουν αποδοθεί στην
περιεκτικότητά του σε συγκεκριμένες φαινολικές ενώσεις όπως η υδροξυτυροσόλη και η
τυροσόλη, καθώς και τα σεκοϊριδοειδή παράγωγά τους, το άγλυκο της ελευρωπαΐνης, το
άγλυκο του λιγκστροσίδη, η ελαιασίνη και η ελαιοκανθάλη. Ερευνητικές μελέτες έχουν δείξει
ότι κάποιες από αυτές τις ενώσεις μπορούν να εμποδίσουν τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό
και να επάγουν απόπτωση σε καρκινικά κύτταρα, ενώ οι περισσότερες μελέτες που έχουν
πραγματοποιηθεί σε ζώα έχουν επιβεβαιώσει την ικανότητα συγκεκριμένων πολυφαινολών
του ελαιόλαδου να αναστέλλουν την καρκινογένεση είτε σε αρχικά στάδια, είτε και σε
μετέπειτα φάσεις εξέλιξης. Πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνολογία μελέτης των πολυφαινολών
του ελαιολάδου έχουν οδηγήσει στον προσδιορισμό τύπων ελαιόλαδου από διαφορετικές
ποικιλίες ελληνικής ελιάς που εμπεριέχουν υψηλά επίπεδα ευεργετικών για την υγεία
πολυφαινολών, καθώς και στην απομόνωση και στον χαρακτηρισμό νέων πολυφαινολών.
Λαμβάνοντας υπόψιν την επιτακτική ανάγκη για την εύρεση νέων αντικαρκινικών
χημειοπροφυλακτικών παραγόντων, η πρόταση αυτή προτείνει την πραγματοποίηση
καινοτόμου προκλινικής μελέτης που θα διερευνήσει τις ευεργετικές αντικαρκινικές ιδιότητες και μηχανισμούς δράσης των πολυφαινολών του ελληνικού ελαιόλαδου και μεταβολιτών τους.
ΣΤΟΧΟΙ
Σε πρώτη φάση η έρευνα αυτή εστιάζεται στον συγκριτικό έλεγχο της αντιπολλαπλασιαστικής/κυτταροτοξικής δράσης έξι πολυφαινολών δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην δυνητική συνεργιστική/ενισχυτική δράση τους που παραμένει άγνωστη μέχρι σήμερα. Ο έλεγχος γίνεται σε ανθρώπινες καρκινικές κυτταρικές σειρές από διαφορετικούς τύπους καρκίνων. Παράλληλα γίνεται έλεγχος της κυτταροτοξικής δράσης των ουσιών και σε μη καρκινικά κύτταρα προσδιορίζοντας εκλεκτική ή μη δράση στα καρκινικά κύτταρα. Στις μελέτες αυτές λαμβάνονται υπόψιν οι συνθήκες συγκέντρωσης οξυγόνου (O2) στους σωματικούς ιστούς και τους καρκινικούς όγκους, όπου η συγκέντρωση του O2 είναι χαμηλότερη της ατμοσφαιρικής (συνθήκες υποξίας) επιδρώντας αντίστοιχα στον βιοενεργητικό μεταβολισμό και στην ευαισθησία/απόκριση των καρκίνων στους αντικαρκινικούς παράγοντες.
Σε δεύτερη φάση, θα γίνει διερεύνηση και θα προσδιοριστούν μηχανισμοί δράσης συγκεκριμένων πολυφαινολών του ελαιόλαδου σε κυτταρικό επίπεδο, εφαρμόζοντας ποικίλες βιοχημικές τεχνικές και μεθοδολογίες κυτταρικής βιολογίας σε συνδυασμό με πολυπαραμετρική φωτονική μικροσκοπία.
ΠΡΟΣΔΟΚΌΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Η προτεινόμενη in vitro μελέτη της αντιπολλαπλασιαστικής/κυτταροτοξικής δράσης πολυφαινολών του ελαιόλαδου σε ανθρώπινης προέλευσης καρκινικές κυτταρικές σειρές, θα παράγει μεγάλης αξίας νέα γνώση σχετικά με τις αντικαρκινικές ιδιότητες των πολυφαινολών του ελληνικού παρθένου ελαιόλαδου και θα αποτελέσει απαραίτητη προεργασία για να ακολουθήσει in vivo μελέτη μεμονομένων πολυφαινολών και εκχυλισμάτων ελαιολάδου εμπλουτισμένων σε δραστικές πολυφαινόλες σε ζωικά καρκινικά πειραματικά πρότυπα. Είναι σαφές πως η υλοποίηση αυτού του ερευνητικού προγράμματος θα αποτελέσει τη βάση για την έναρξη μιας μεγαλύτερης κλίμακας κλινικής μελέτης για τον ευεργετικό ρόλο της κατανάλωσης ελαιόλαδου πλούσιου σε πολυφαινόλες από καρκινοπαθείς, η οποία θα οδηγήσει σε άνοδο της οικονομικής αξίας του ελληνικού ελαιόλαδου με υγειοπροστατευτικές ιδιότητες, ενός από τα πιο σημαντικά ελληνικά γεωργικά προϊόντα.
«Ανάπτυξη Μεθόδου για την Ανίχνευση Βακτηριακών και Ιογενών Λοιμώξεων του Αναπνευστικού με βάση τις Τεχνολογίες Αλληλούχισης 3ης Γενεάς» (MIS 5050220)

Το ερευνητικό έργο αποσκοπεί στην ανάπτυξη μιας συνδυαστικής διαγνωστικής μεθόδου, με βάση τον αναλυτή 3ης γενεάς, MinION (Oxford Nanopores Technologies). Η μέθοδος θα βασίζεται στον εμπλουτισμό στόχου για τα βακτηριακά γονίδια 16S, καθώς και στην ενίσχυση στόχου για όλους τους πιθανούς ιούς. Ο βιοπληροφορικός αλγόριθμος που θα αναπτυχθεί θα συνυπολογίζει τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα των επιμέρους αναλύσεων και θα προσδιορίζει την πιθανότητα λοίμωξης από ιό ή βακτήριο, ενώ θα είναι διαθέσιμος για άμεση χρήση είτε μέσω διαδικτύου είτε μέσω τοπικής εγκατάστασης σε υπολογιστή. Ο συνδυασμός αυτών των προσεγγίσεων θα δημιουργήσει ένα γρήγορο, ενοποιημένο εργαλείο για την PoC ανάλυση των ARIs.
Στόχοι:
Καθ’ όλη την διάρκεια υλοποίησης του ερευνητικού έργου θα εφαρμόσουμε εργαστηριακές και βιοπληροφορικές τεχνολογίες αιχμής με στόχο:
- Να αναπτύξουμε μία νέα μέθοδο εμπλουτισμού στόχου για την ανίχνευση όλων των παθογόνων του αναπνευστικού
- Να αναπτύξουμε μία βιοπληροφορική αναλυτική ροή (pipeline) για τον ακριβή χαρακτηρισμό του τύπου της λοίμωξης
- Να βελτιστοποιήσουμε τους αναλυτικούς χρόνους και να αυτοματοποιήσουμε τις εργαστηριακές και βιοπληροφορικές διαδικασίες με σκοπό την PoC εφαρμογή τους